Mesane kanseri tanısı, ne kadar erken dönemde yapılırsa hastalığın tedavisi de o kadar kolay olur. Erken evrede tespit edilen bir hastalığın tedavisinde TUR adı verilen ameliyat yöntemi yeterli olabilecek iken, hastalığın ilerlemesi durumunda mesanin alınması gerekebilir. Mesane, içerisinde idrarın depolandığı ve kaslardan oluşmuş içi boş bir organdır. Mesane kanseri, genellikle mesanenin iç yüzeyini döşeyen tabakadaki hücrelerden köken alır.
Mesane Kanseri Tanısı İçin Kullanılan Yöntemler Nelerdir?
İdrar Tahlili
Mesane kanseri tanısında idrar tahlili önemli bir yer tutmaktadır. Yapılan idrar tahlilinde idrarda eritrosit denilen kan hücrelerinin görülmesi kanser şüphesini akla getirmelidir. İdrar böbreklerde üretilir. Görevi vücutta ortaya çıkan zararlı artık maddelerin vücuttan atılmasıdır. İdrar tahlili, idrardan alınan bir numunenin mikroskop altında laboratuvarda incelenmesi işlemidir. Amaç idrarda kan, protein, bakteri, kum gibi maddelerin olup olmadığını araştırmaktır. İdrar için numune genellikle sabah ilk idrardan alınır. Normalde idrarda erkeklerde hiç kan hücresinin görülmemesi gerekir. Kadınlarda ise 3-4 tane olabilir. Mesane kanseri olan kişilerin tahlilinde, idrarda bol miktarda kan hücresi görülür.
İdrar Sitolojisi
idrarın bir patoloji uzmanı tarafından mikroskop altında incelenip kanser hücrelerinin saptanması işlemidir.
İdrar sitolojisi, idrarda bulunan anormal hücreleri tespit etmek için kullanılan bir testtir. İdrar idrar yollarında bulunan kanseri tespit etmek için, diğer testler ile birlikte kullanılır. İdrar sitolojisi böbrek kanseri, prostat kanseri, üreter kanseri ve üretra kanserini tespit ediyor olsa da, daha çok idrar kesesi (mesane) kanserini tespit etmek için kullanılır.
Eğer idrarda kan (hematüri) tespit edilmişse bir idrar sitolojisi de önerebilir. İdrar sitolojisi aynı zamanda mesane kanseri nedeniyle tedavi görmüş kişilerin takibinde de kullanılabilir.
Tümör Belirteçleri
Tümör belirteçleri ya da tümör marker’ları kanserli hastalarda kanda ya da idrarda saptanan protein yapısındaki maddelerdir. Mesane kanseri tanısında kullanılan tümör belirtieçleri, idrar sitolojisi ve diğer tetkiklerle birlikte değerlendirilmelidir.
Mesane kanseri tanısında kullanılan bazı tümör belirteçleri mevcuttur. BTA stat ve NMP22 adı verilen testler ülkemizde de kullanılmaktadır. Ancak bu testler, küçük tümörleri atlayabilir.
İmmunoCyst ve UroVision DNA FISH testleri de kullanılan diğer testlerdir.
Mesane Kanseri Tanısı İçin Sistoskopi
Mesane tümörü şüphesinde kesin tanı için çok sık kullanılan kolay ve güvenilir bir yöntemdir. Sistoskopi, idrar yolundan, sistoskop adı verilen ucunda kamera olan özel bir aletle girilerek idrar kesesinin içerisinin görülmesidir. Sistoskopi işleminde genellikle kablo şeklinde olan ince ve kıvrılabilen bir sistoskop (fleksibl sistoskop) kullanılır. İşlem sırasında penis içine uyuşturucu bir jel sıkılır. Böylece hasta herhangi bir acı duymaz. Sistoskopi basit ancak çok değerli bir tanı yöntemidir.
Görüntüleme Yöntemleri
Mesane tümörü tanısında kullanılan en basit görüntüleme yöntemi karından yapılan ultrasonografi işlemidir. Buna karın ya da batın ultrasonografisi denir. Tümörün ultrasonografide görülebilmesi için belirli bir büyüklüğe ulaşması gerekir.
Gerekli görüldüğünde ve daha çok kanserin evrelemesi için kullanılan görüntüleme yöntemleri arasında; bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans (MRI) ve intravenöz ürografi (İVP) bulunmaktadır. Ayrıca Pozitron Emisyon Tomografi (PET) de yine hastalığın vücutta yayılım derecesini göstermede kullanılan çok yararlı bir yöntemdir.